Jobprofiel: best geen kleurtje of exotische naam
Een job mislopen omdat je naam niet Belgisch klinkt of omdat je huid een kleurtje heeft. In Brussel hebben ze voor het eerst cijfers over discriminatie bij het solliciteren. ‘En dan zeggen ze achteraf dat de computer een foutje maakte.’
✦ De Morgen - Exclusief voor abonnees door Eugenie D'Hooghe - 20 maart 2021, 3:01
“Als ik antwoord kreeg, was het om te zeggen dat mijn profiel niet voldeed aan de eisen of dat de functie al bekleed was, terwijl de vacature nog maanden daarna openstond.” Aan het woord is Mohamadou Mbedoum (56) uit Brussel. Hij zoekt al vijf jaar actief naar werk.
We treffen Mbedoum in het gebouw van de Brusselse dienst voor arbeidsbemiddeling Actiris. “Dit is mijn tweede woonplaats geworden”, zegt hij. “Ze kennen me hier zeer goed door de vele uren aan bijscholing en persoonlijke sollicitatietraining.” In Kameroen haalde Mbedoum een bachelor in geografie en geschiedenis. Hij werkte ook als assistent-professor aan de Universiteit Douala.
Na enkele jobs bij niet-gouvernementele organisaties belandde hij in de vicieuze cirkel van langdurige werkloosheid. Vijf jaar lang solliciteerde hij. Tevergeefs. Hij stapte uiteindelijk met een enorme bundel aan uitgeprinte sollicitaties naar Actiris Inclusive, de antidiscriminatiedienst van de Brusselse tewerkstellingsdienst. Die confronteerde een werkgever met de vraag waarom ze Mbedoum niet geselecteerd hadden. “Die werkgever bood zijn excuses aan en zei dat het aan een computerfout lag.”
Te weinig meldingen
Mohamadou Mbedoum is lang niet de enige die zich het slachtoffer voelt van een ongelijkwaardige behandeling op de arbeidsmarkt. 215 werkzoekenden hebben vorig jaar discriminerende ervaringen gemeld bij het solliciteren in het Brussels Gewest. Dat blijkt uit recente cijfers van Actiris, die De Morgen kon inkijken.
Bijna de helft van de gevallen gaat over racisme. Op de tweede plaats strandt geloof oflevensbeschouwing met zo’n 21 procent en ook vrouwen ondervinden meer nadelen bij hetsolliciteren dan mannen. Opvallend: 60 procent van de meldingen komt van mensen die in Brussel-centrum, Anderlecht en Molenbeek wonen.
215 meldingen voor een multiculturele wereldstad als Brussel, is dat niet weinig? De cijfers bedriegen, volgensFatima Zibouh van Actiris Inclusive. Zij wijst erop dat dit de eerste keer is dat Actiris burgers probeert te bereiken om melding te doen.
Daarom hecht ook Brussels minister van Werk Bernard Clerfayt (DéFi) toch belang aan de cijfers. “Het aantal meldingen is te laag”, benadrukt hij. “In het Brussels Gewest worden bijna jaarlijks 100.000 arbeidsovereenkomsten getekend. Dat zou betekenen dat er minder dan 0,3 procent van demeldingen van discriminatie bij aanwerving zijn. Dat is niet de realiteit.”
Mentaliteitswijziging
Rest de vraag waarom mensen dan niet meer meldingen doen. “De Brusselse bevolking is te weinig bekend met onze werking”, geeft Zibouh toe. In het verleden heeft Actiris bijvoorbeeld al samengewerkt met Anderlecht-coach Vincent Kompany om jongeren te bereiken. "We zullen nog meer moeten inzetten op proactief informeren, sensibiliseren en begeleiden.”
Al zal dat niet volstaan, weten ze bij gelijkekansencentrum Unia. “Er is nood aan een culturele verandering in alle sectoren”, zegt Danaé Malengreau, woordvoerder van Unia. “In 2019 gingen de meeste klachten bij Unia over werk, en dat wil iets zeggen. We trachten bedrijven zoals B-Post en Accent Jobs meer bewust te maken van deze problematiek.”
Mbedoum hoopt dat zijn getuigenis een verschil kan maken voor lotgenoten die in dezelfde situatie zaten. Hij heeft ondertussen werk gevonden in de transportsector. “Wie al eens in een wachtkamer voor loopbaanbegeleiding zit, ziet het probleem van discriminatie meteen. Mensen van buitenlandse afkomst zijn altijd in de meerderheid.”